Transport drogowy w krajach Unii Europejskiej regulowany jest przez szereg aktów prawnych i porozumień, które mają zapewnić sprawne funkcjonowanie tej branży. Jednym z nich jest Pakiet Mobilności, który podlega cyklicznym modyfikacjom, mającym wpływ na pracę kierowców zawodowych, przewoźników oraz sposobu realizacji zleceń transportowych. Co to jest Pakiet Mobilności? Jakich pojazdów dotyczy Pakiet Mobilności? Jakie zmiany czekają branżę w 2024 roku? Zapraszamy do zapoznania się z dzisiejszym wpisem!
Czym jest Pakiet Mobilności?
Pakiet Mobilności jest terminem używanym do określenia zbioru regulacji związanych z transportem drogowym na obszarze Unii Europejskiej. Chociaż sam w sobie nie stanowi aktu prawnego, ma znaczący wpływ na ustawodawstwo krajowe i unijne, co wpływa na sytuację firm działających w sektorze transportowym. Wprowadzenie pierwszych zmian miało miejsce w sierpniu 2020 roku, a kolejnych – w 2022 roku. Najnowsza aktualizacja Pakietu Mobilności planowana jest na ten rok.
Pakiet Mobilności dla transportu – jakie kwestie reguluje?
Pakiet Mobilności dotyczy kilku newralgicznych obszarów związanych z prowadzeniem firmy w branży transportowej. W szczególności koncentruje się on na:
- monitorowaniu czasu pracy i odpoczynku kierowców zawodowych – pakiet wprowadza przepisy dotyczące monitorowania czasu jazdy i odpoczynku kierowców za pomocą tachografów. Celem takiego działania jest upewnienie się, że kierowcy zawodowi (i ich pracodawcy) przestrzegają ograniczeń czasu jazdy i mają wystarczająco dużo czasu na odpoczynek, co ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa na drogach;
- delegowania kierowców – pakiet zawiera przepisy dotyczące delegowania kierowców w transporcie międzynarodowym. Przepisy te gwarantują, że kierowcy pracujący w innym państwie członkowskim UE, otrzymają wynagrodzenie i warunki pracy zgodne z przepisami tego kraju, co ma na celu zapobieganie dumpingowi socjalnemu;
- zasadach prowadzenia firmy transportowej – pakiet określa zasady prowadzenia działalności transportowej na terenie Unii Europejskiej, w tym przepisy dotyczące licencjonowania, kabotażu (wykonywania operacji transportowych wewnątrz innego kraju UE) oraz walki z nielegalnymi praktykami, takimi jak fikcyjne przedsiębiorstwa transportowe.
Pakiet Mobilności ma na celu zwiększenie przejrzystości w branży transportowej i ułatwienie egzekwowania przepisów. Uwzględnia również aspekty związane z ochroną środowiska, promując użycie bardziej ekologicznych pojazdów i technologii, aby zmniejszyć ślad węglowy sektora transportowego. Wprowadzenie tych regulacji ma na celu nie tylko poprawę warunków pracy kierowców, ale także zapewnienie uczciwej konkurencji i zrównoważonego rozwoju w transporcie drogowym.
Jakich pojazdów dotyczy Pakiet Mobilności?
Pakiet Mobilności dotyczy pojazdów wykorzystywanych w transporcie drogowym towarów i osób na terenie Unii Europejskiej. Skupia się przede wszystkim na pojazdach ciężarowych, w tym na ciągnikach siodłowych i samochodach ciężarowych, które są używane do przewozu towarów. Regulacje te mają także zastosowanie do pojazdów używanych w międzynarodowym transporcie osób – autobusów i autokarów. Pojazdy ciężarowe, dopuszczone do poruszania się po drogach UE, muszą być sprawne technicznie i wyposażone w tachografy.
Pakiet Mobilności 2024 – jakie zmiany zostaną wprowadzone?
Już pod koniec roku 2023 można było zaobserwować wzrost zainteresowania branży transportowej zmianami, jakie planowane są w Pakiecie Mobilności w 2024 roku. Na popularności zyskały frazy „Pakiet Mobilności – najnowsze informacje”, „Pakiet Mobilności – zasady w 2024” czy „Pakiet Mobilności dla kierowców 2024”. A więc, jakie zmiany czekają transport drogowy w tym roku?
Jedną z kluczowych zmian jest wprowadzenie obowiązku przechowywania i okazywania do kontroli danych z tachografu z danego dnia i poprzedzających go 56 dni, w porównaniu do obecnie obowiązujących 28 dni. Zmiana ta zacznie obowiązywać od 1 grudnia 2024 roku. Konieczna będzie też wymiana tachografów cyfrowych i analogowych na tachografy typu smart, czyli najnowszej, II generacji.
Kolejnym ważnym aspektem jest cyfryzacja branży TSL (Transport, Spedycja, Logistyka), co obejmuje Rozporządzenie eFTI (Electronic Freight Transport Information), które ustanawia ramy prawne dla elektronicznego przekazywania informacji dotyczących transportu towarowego. Od 21 sierpnia 2024 roku wszystkie organy publiczne w UE będą musiały akceptować elektroniczną informację o transporcie towarowym, taką jak elektroniczny list przewozowy, co ma na celu zmniejszenie kosztów administracyjnych i poprawę efektywności transportu.
Dodatkowo 7 lipca 2024 roku wejdą w życie nowe wymogi dotyczące systemów bezpieczeństwa w nowo rejestrowanych pojazdach ciężarowych. Będą one uwzględniać takie rozwiązania techniczne jak awaryjny sygnał stopu, system monitorowania ciśnienia w oponach, inteligentny asystent kontroli prędkości oraz systemy ostrzegające o martwym polu.
Ponadto w 2024 roku, w ramach Pakietu Mobilności, przewiduje się zmiany dotyczące zasad delegowania kierowców, w tym możliwość pomniejszenia podstawy do opodatkowania o kwotę 20 euro za każdy dzień pracy oraz zwrot kosztów noclegu dla kierowców decydujących się na odpoczynek tygodniowy w hotelu.
Warto również wspomnieć, że w 2024 roku przewiduje się kolejne zmiany dotyczące Border Target Operating Model, które wpłyną na zasady importu towarów do Wielkiej Brytanii, a także rozszerzenie unijnego systemu handlu emisjami CO2 na transport morski.
