Kalibracja tachografu – co ile i ile kosztuje?
Tachografy to urządzenia zapisujące najważniejsze parametry jazdy i czasu pracy kierowcy, wymagane przepisami w branży transportu drogowego. Montaż tachografów cyfrowych jest obowiązkowy – brak urządzenia w pojeździe, nieprawidłowe działanie lub fałszywe wskazania mogą skończyć się wysoką karą. Stąd też niezbędne jest nie tylko posiadanie tachografu, ale również jego okresowa kalibracja? Na czym polega, kiedy jest wymagana i jakie konsekwencje grożą za brak kalibracji?
Kalibracja tachografu – na czym polega i jakie ma znaczenie?
Kalibracja tachografu cyfrowego to nic innego, jak proces dostosowania urządzenia do norm i standardów pomiarowych. Oznacza to, że tachograf musi mieć precyzyjnie ustawione wskaźniki czasu, prędkości i inne istotne parametry, by gwarantować dokładne rejestrowanie danych dotyczących czasu jazdy, odpoczynku oraz pozostałych aktywności kierowcy. Urządzenia muszą być regularnie kalibrowane przez instalatorów lub warsztaty posiadające stosowne uprawnienia.
Montaż tachografu cyfrowego jest wymagany w samochodach ciężarowych o DMC powyżej 3,5 tony, przeznaczonych do transportu rzeczy i zarejestrowanych po 1 maja 2006 roku. Kalibracja tachografu cyfrowego (legalizacja) polega na potwierdzeniu lub zaktualizowaniu parametrów pojazdu przechowywanych w pamięci urządzenia. W jej ramach przeprowadza się również weryfikację funkcjonowania tachografu. Dzięki temu urządzenie działa zgodnie z wymogami prawnymi, a to chroni przewoźników przed karami, zmniejszając ryzyko błędnych zapisów, które mogą prowadzić na przykład do przekroczenia dozwolonego czasu jazdy.
Przy pierwszej kalibracji tachografu zatwierdza się następujące dane:
- numer rejestracyjny pojazdu,
- unikatowy numer VIN,
- numer VRN,
- kod rejestrującego państwa,
- rozmiar opon,
- ustawienia ograniczenia prędkości,
- aktualny czas UTC,
- przebieg skopiowany z licznika kilometrów.
Dane te są weryfikowane podczas kolejnych legalizacji. Aktualizacji podlegają parametry kalibracyjne w momencie aktywacji, pierwszej kalibracji po aktywacji urządzenia, pierwszej kalibracji w pojeździe (zgodnie z VIN), a także pięciu ostatnich legalizacji.
Jak często należy przeprowadzać kalibrację tachografu?
Czym jest regularna kalibracja tachografu, co ile należy ją przeprowadzać i jakie zmiany w pojeździe to wymuszają? Pierwszej legalizacji wymagają oczywiście wszystkie nowe tachografy (nie później niż w ciągu 14 dni od daty rejestracji pojazdu). Zgodnie z przepisami unijnymi oraz krajowymi każda kolejna kalibracja musi odbywać się co dwa lata. Dowodem jej przeprowadzenia jest tabliczka informacyjna, umieszczana na ramie drzwi pojazdu, przy słupku B, przy drzwiach kierowcy lub przy tachografie. To na niej znajduje się data ważności legalizacji tachografu.
Oprócz okresowej kalibracji wymaganej przepisami jest również spory zbiór okoliczności nietypowych. Jeśli zaistnieje jedna z nich, to wówczas niezbędna jest ponowna kalibracja poza określonymi przepisami ramami czasowymi. Kiedy jest to wymagane?
- przy zmianie numeru rejestracyjnego,
- przy uszkodzeniu i naprawie tachografu,
- w przypadku zerwania plomb zabezpieczających na tachografie lub u wyjścia impulsatora ze skrzyni biegów,
- przy stwierdzeniu wadliwego działania tachografu,
- po wymianie wymiana opon na osi napędowej pojazdu,
Zaniedbanie obowiązku kalibracji grozi wysokimi karami: 2000 zł za brak tachografu oraz 1000 zł za brak ważnej kalibracji. Obowiązek kontrolowania terminów legalizacji spoczywa zazwyczaj na kierowcach, jednak odpowiedzialność za zapłatę kary ponosi osoba zarządzająca transportem w firmie oraz przewoźnik.
Jak długo trwa kalibracja tachografu?
Kalibracja tachografu cyfrowego polega na potwierdzeniu lub zaktualizowaniu parametrów pojazdu, które są zapisane w pamięci urządzenia. Pierwszym krokiem jest podłączenie urządzenia do komputera diagnostycznego, który umożliwia dostęp do ustawień oraz konfiguracji. Następnie specjalista przeprowadza testy wydajności i dokładności – jeżeli zostaną wykryte jakieś odchylenia, to urządzenie jest dostosowywane za pomocą odpowiednich procedur. Ile trwa kalibracja tachografu? Nie jest to czasochłonne i nie powinno zająć więcej niż dwie godziny – tyle wystarczy na dostrojenie oraz wnikliwe sprawdzenie dokładności urządzenia.
Koszt kalibracji tachografu – jakie czynniki wpływają na cenę usługi?
Ile kosztuje kalibracja tachografu? Z pewnością mniej niż kara za uchybienia. Koszt usługi może być różny w zależności od rodzaju urządzenia oraz regionu. Dla tachografów analogowych oraz urządzeń cyfrowych wyprodukowanych do 2019 roku cena legalizacji waha się od 300 do 500 złotych. Nieco drożej wygląda to w przypadku urządzeń inteligentnych I generacji (G2V1) – tu można spodziewać się wyższych stawek za kalibrację, w przedziale od 500 do 650 złotych.
Pamiętajmy również, że od 21 sierpnia 2023 roku inteligentne tachografy drugiej generacji stały się obowiązkowym wyposażeniem każdej nowo rejestrowanej ciężarówki w Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii, Norwegii i Szwajcarii. Tutaj koszt kalibracji będzie zapewne jeszcze wyższy, ale po zakończeniu okresu przejściowego ceny powinny się ustabilizować. Inteligentne tachografy są zaawansowaną technologicznie wersją tachografów cyfrowych, posiadają między innymi nowoczesne lokalizatory GNSS, które dają możliwość zdalnego odczytu danych przez organy kontroli drogowej.
Niezależnie od tego, ile kosztuje kalibracja tachografu, cena tej usługi nigdy nie powinna być przyczyną zaniedbań. Za brak tachografu inteligentnego w wyposażeniu ciężarówki w terminie wskazanym w rozporządzeniu unijnym grozi kara pieniężna w wysokości 10 000 zł dla firmy transportowej i 2000 zł dla osoby odpowiedzialnej za zarządzanie transportem.
Przeczytaj także: Jak efektywnie zarządzać czasem pracy jako kierowca zawodowy?
