Spis treści:
- Zabezpieczenie ładunku a przepisy – obowiązujące regulacje
- Zabezpieczenia ładunków w transporcie drogowym – co warto wiedzieć?
- Kto odpowiada za zabezpieczenie ładunku
- Jakie są skutki niewłaściwego zabezpieczenia ładunku?
- Dlaczego zabezpieczenie ładunku jest kluczowe?
- Jakie są najskuteczniejsze metody zabezpieczania ładunku w transporcie?
Zabezpieczanie ładunków jest obowiązkiem każdego, kto uczestniczy w ruchu drogowym, a o bezpieczeństwo towarów przeznaczonych do transportu należy zadbać na etapie załadunku. Wszystko musi być unieruchomione, aby w warunkach ruchu drogowego towary nie mogły się poruszać nawet częściowo, spadać i przewracać się, ani powodować przechylania się pojazdu. Istnieją różne sposoby zabezpieczania ładunku podczas transportu, dostosowane do specyfiki przewożonych dóbr oraz przepisy, które trzeba znać. Chcesz dowiedzieć się, kto odpowiada za zabezpieczenie ładunku na samochodzie i w jakim zakresie? Zapraszamy do lektury naszego poradnika.
Zabezpieczenie ładunku a przepisy – obowiązujące regulacje
Zabezpieczenia ładunków w transporcie drogowym są uregulowane prawnie, więc na przewoźników i podmioty zaangażowane w przewozy nałożone są konkretne wymogi. Zgodnie z ustawą z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz.U. z 2018 r. poz. 1502), przedmiot przewozu musi być zabezpieczony w sposób dostosowany do rodzaju i właściwości przewożonych towarów oraz warunków transportu. O bezpieczeństwie mówią również:
- ustawa Prawo o ruchu drogowym,
- unijna norma PN-EN 12195,
- normy branżowe, w tym konwencja CMR
Obowiązki w zakresie zabezpieczenia ładunków w transporcie zostały sformułowane w ustawie Prawo o ruchu drogowym. Znowelizowany artykuł 61 precyzuje te wymagania i każdy przewoźnik oraz jego pracownicy powinni znać treść tych zapisów.
Zabezpieczenia ładunków w transporcie drogowym – co warto wiedzieć?
Za przygotowanie ładunku do transportu, załadunek oraz prawidłowe rozmieszczenie towaru i zabezpieczenie naczepy odpowiada personel załadowczy. Natomiast w trakcie transportu odpowiedzialny staje się kierowca, a symbolicznym momentem przejęcia tego obowiązku jest zamknięcie drzwi naczepy lub kontenera oraz podpisanie listu przewozowego.
W przypadku, gdy inna osoba ładowała samochód, kierowca zawsze musi sprawdzać zabezpieczenie ładunku. Wyruszając w trasę powinien dostosować styl jazdy do masy całkowitej pojazdu i zdawać sobie sprawę z sił dynamicznych, które oddziałują zgodnie ze sposobem rozłożenia towarów. Unikanie gwałtownych manewrów, raptownego hamowania oraz płynne ruszanie to podstawowe elementy.
Kto odpowiada za zabezpieczenie ładunku?
Zgodnie z przepisami prawa przewoźnik jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo przewożonego ładunku. Musi również zagwarantować, że transport jest przeprowadzony w zgodzie z wymaganiami prawno-administracyjnymi, spełnia standardy bezpieczeństwa oraz wymogi przepisów drogowych.
Warto jednak pamiętać, że w trasie to kierowca podlega kontroli jako pierwsza osoba odpowiedzialna, gdy przydarzy się wypadek spowodowany na przykład spadnięciem ładunku z samochodu. Podobnie sprawa wygląda, gdy pojazd zostanie zatrzymany w ramach kontroli ruchu drogowego z niewystarczająco zabezpieczonym ładunkiem.
Jakie są skutki niewłaściwego zabezpieczenia ładunku?
Zabezpieczanie ładunku to rzecz priorytetowa, gdyż w trakcie transportu działają na niego różne siły. Aby uzmysłowić sobie, o jakich liczbach mowa, wystarczy poznać kilka przykładów. W kierunku wzdłużnym do przodu, a więc przy hamowaniu, działa siła wynosząca 0,8 ciężaru ładunku, czyli dla transportu o masie 10 ton jest to wartość aż 8 ton. W kierunkach poprzecznych na zakrętach siła ta wynosi 0,5 ciężaru ładunku. Taka sama jest jej wartość w kierunku wzdłużnym do tyłu, pojawiająca się przy ruszaniu.
Zatem jak powinno wyglądać prawidłowe zabezpieczenie ładunku? Przepisy stanowią, że musi być odpowiednio umieszczony, by nie powodował przekroczenia dopuszczalnych nacisków osi pojazdu na drogę i nie naruszał stateczności. Nie może również utrudniać kierowania i ograniczać widoczności drogi. Są to oczywiście założenia ogólne i choć mogą wydawać się trywialne, należy ich dopilnować w pierwszej kolejności. W przypadku przewozu niebezpiecznych towarów, ich opakowanie i zabezpieczenie musi też spełniać wymagania określone w przepisach dotyczących transportu ADR.
Dlaczego zabezpieczenie ładunku jest kluczowe?
Gdy ładunek jest zbyt słabo zabezpieczony, czyli siły go mocujące są mniejsze od sił powstających w czasie przyśpieszania, hamowania czy jazdy na zakrętach, wtedy będzie się ślizgał, przemieszczał lub przewracał. Na wyobraźnię mogą działać znane zdarzenia drogowe, gdzie awaryjnie hamujący zestaw ze źle zabezpieczonym towarem na naczepie traci sterowność, wypada z drogi lub przewraca się. Zdarzały się również wypadki, gdy na przykład belki stalowe lub betonowe prefabrykaty zrywają zabezpieczenia i w ułamku sekundy gwałtownie przesuwają się do przodu, przebijając burty i kompletnie niszcząc kabinę kierowcy. Niewłaściwe sposoby zabezpieczania ładunku są zagrożeniem dla zdrowia i życia, o czym warto za każdym razem pamiętać.
Jakie są najskuteczniejsze metody zabezpieczania ładunku w transporcie?
Zgodnie z potrzebami przewoźników powstały różne rodzaje zabezpieczeń ładunków, a ich wybór jest zależny od charakterystyki przewożonych towarów i trasy. Najczęściej łączy się kilka metod. Powszechnie stosowane są elastyczne pasy mocujące wykonane z włókna poliestrowego. Mają dużą wytrzymałość, są lekkie i uniwersalne oraz nie naruszają większości mocowanych ładunków. Odciągi łańcuchowe stosuje się do ukośnego i poprzecznego mocowania ciężkich transportów, szczególnie na platformach samochodów ciężarowych. Stalowe liny mocujące zalecane są do ładunków ściśliwych i służą do mocowania ukośnego oraz poprzecznego. Łatwo można regulować ich długość, są też popularne w przypadku pojazdów wyposażonych we wciągarki.
Mocowanie i unieruchamianie ładunku przy pomocy belek oraz drążków rozporowych ma ten atut, że w odróżnieniu od pasów transportowych nie wymagają żadnych punktów zaczepienia. Ale można tę metodę rozwinąć o podłużne szyny z otworami, montowane do ścian bocznych w ładowni. Wówczas zamocowane w nich drążki gwarantują, że nie przesuną się i nie spadną w sytuacji awaryjnej, np. podczas gwałtownego hamowania.
Przeczytaj także: Jakie są zasady dotyczące przewozu zwierząt w ciężarówce w Niemczech?
